Aż 80% Polaków skorzystało w 2021 roku z usług telemedycznych

• 44,3% ankietowanych skorzystało ze zdalnej porady lekarskiej, bo nie mieli możliwości odbycia wizyty stacjonarnej.
• Co trzeci respondent zdecydował się na e-wizytę, bo potrzebował wystawienia lub przedłużenia recepty.
• Co trzeci pacjent wybierał e-wizytę ze względu na krótki czas oczekiwania.
• Z powodu pandemii ponad połowa Polaków odczuwa utrudnienia w bezpośrednich kontaktach z lekarzem.

Aż 79,8% Polaków skorzystało w ubiegłym roku z usług telemedycyny – wynika z sondażu, jaki we współpracy z  portalem Medonet przeprowadziło Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat®. Z  szeroko rozumianej telemedycyny częściej korzystały kobiety (83,7%) niż mężczyźni (75,5%). Chętniej po tę formę kontaktu z lekarzem sięgają również osoby z wykształceniem wyższym (84,9%) niż pozostałe grupy społeczne. Okazuje się także, że wiek pacjentów nie stanowi bariery, bowiem osoby w wieku powyżej 60 lat korzystały z usług telemedycznych z podobną częstotliwością co młodsi.

- Cieszę się, że aż 80% respondentów miało okazję skorzystać z telemedycyny oraz że żadna z grup wiekowych nie odstaje w wynikach – komentuje Diana Żochowska, szefowa portalu Medonet.

- Telekonsultacje są bardzo wygodną i szybko dostępną formą kontaktu z lekarzem – uważa lekarz Dawid Luwański, specjalista ginekolog z Konina. - Pacjenci bardzo chwalą sobie właśnie tą formę kontaktu w sytuacjach nagłej pilnej potrzeby skontaktowania sie z lekarzem celem uzyskania porady, interpretacji wyników badań laboratoryjnych bądź uzyskania e-recepty na leki stosowane przewlekle. W dzisiejszych czasach ludzie dużo podróżują, często zdarza się, że zapominają zabrać ze sobą leków na wakacje lub inny wyjazd. Kolejnym dobrym aspektem telemedycyny jest łatwy i szybki dostęp do lekarza, a tego w dzisiejszych czasach pacjenci oczekują.

Brak bariery jeżeli chodzi o wiek w korzystaniu z usług telemedycznych jest pozytywnym wynikiem – uważa psycholog Barbara Wesołowska-Budka. - Pacjenci w wieku powyżej 60 lat korzystali z e-wizyt częściej niż młodsze osoby. Jest to nieco zaskakujące, ale i pokazuje nam, że seniorzy nie boją się techniki – a nawet jeżeli mają obawy, to zapewne mogą liczyć na wsparcie bliskich. Pamiętajmy także, że grupa seniorów jest tą najbardziej narażoną jeżeli chodzi o zachorowanie na COVID-19 i to jest ta druga strona medalu. Zapewne na taki wynik miał wpływ także lęk i świadomość tego, że dla bezpieczeństwa najlepiej zostać w domu.

Utrudnienia w  bezpośrednich kontaktach z  lekarzem w  związku z  zagrożeniem koronawirusem odczuwała w  2021 roku więcej niż połowa Polaków – w  sumie potwierdziło to 54,7% uczestników sondażu, a  co piąty ankietowany zdecydowanie. Utrudnień nie odczuwa mniej niż jedna czwarta ankietowanych (suma wskazań negatywnych: 23,2%).

- Większość przychodni lekarza rodzinnego nadal w ograniczonym zakresie świadczy swoje usługi w ramach wizyt stacjonarnych, co przedkłada się na utrudniony dostęp do lekarza POZ – zauważa Dawid Luwański, lekarz, specjalista ginekolog z Konina. – Tutaj również konsultacje online wychodzą naprzeciw chorym pacjentom realizując wizyty w dogodnych dla nich terminach. Dostępność 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu stanowi komfort dla pacjenta.

Polacy, którzy w  ubiegłym roku zdecydowali się na skorzystanie ze zdalnej porady lekarskiej najczęściej przyznawali, że wybrali taką formę porady, gdyż nie mieli możliwości odbycia wizyty stacjonarnej (44,3%). Jednak już co trzeci ankietowany zdecydował się na e-wizytę, bo rodzaj porady nie wymagał bezpośredniego kontaktu z lekarzem (31,3%), e-wizyta dotyczyła wystawienia lub przedłużenia recepty (30,3%), lub ze względu na krótki czas oczekiwania (30,0%). Zdecydowanie najrzadziej wskazywanym powodem skorzystania z e-wizyty była cena, na którą wskazało 2,9% uczestników badania.

Kobiety częściej niż mężczyźni skorzystały z  możliwości wystawienia bądź przedłużenia recepty podczas e-wizyty. W 2021 roku receptę zdalnie przedłużyła co trzecia kobieta (34,3%) i co czwarty mężczyzna (25,3%).

- Kobiety bardzo często korzystają z konsultacji online, głównie ze względu na stosowanie leków antykoncepcyjnych – mówi Dawid Luwański, lekarz udzielający porad na platformie telemedycznej halodoctor.pl. – W okresie pandemii bardzo trudno jest się dostać kobietom na wizytę do lekarza ginekologa celem powtórzenia leków, dlatego telekonsultacje odgrywają tutaj bardzo dużą rolę i są bardzo pomocne dla tych pacjentek.

Jedna piąta respondentów nie skorzystała w ubiegłym roku ze zdalnej porady lekarskiej. Najczęściej uznawali, że potrzeby skorzystania z  e-wizyty nie mieli w  ogóle – stwierdziło tak 60,9% niekorzystających ze zdalnej porady. Niewielkie zaufanie do telemedycyny wyraziło z kolei tylko 23,9% spośród unikających e-wizyty.

Niemal dwie trzecie Polaków, którzy korzystali z  telemedycyny w  2021 r., uzyskało zdalną poradę lekarza internisty (65,8%). Co dziewiąty badany odbył e-wizytę z pediatrą. Najmniej respondentów odbyło e-wizytę z alergologiem (4,7%).

- Na przestrzeni ostatniego roku zauważyłam wzrost zainteresowania teleporadami psychologicznymi - twierdzi Dominika Mastalerz psycholog, z której porad można korzystać również za pośrednictwem platformy telemedycznej halodoctor.pl. - Ludzie coraz częściej „odważają się” spotkać z psychologiem przez Internet - to dla nas wszystkich nowa formuła, którą wymusiła obecna sytuacja. Na początku sama nie byłam pewna czy terapia online może być w pełni skuteczna, ale teraz śmiało mogę powiedzieć, że jest! Świadczy o tym chociażby ocena moich pacjentów, która jest dostępna na naszej stronie – podkreśla psycholog Dominika Mastalerz.

Ponad trzy czwarte ankietowanych, którzy w  ubiegłym roku skorzystali ze zdalnej porady lekarskiej, po e-wizycie otrzymało e-receptę (77,8%), a  więcej niż jedna trzecia – skierowanie do specjalisty lub na dalsze badania (34,1%). E-receptę otrzymało w 2021 roku nieco więcej kobiet (80,6%) niż mężczyn (74,4%). Żadnego dokumentu po odbytej e-wizycie nie otrzymało zaledwie 7,3% ankietowanych.

- To pokazuje, że rozwiązania dostępne na rynku nie wykluczają żadnych grup, a to niezwykle ważne. Mam nadzieję, że większość z tych osób miała okazję doświadczyć wizyty telemedycznej z wykorzystaniem wszystkich jej możliwości, a nie jedynie teleporady rozumianej jako rozmowa telefoniczna lekarza z pacjentem – dodaje Diana Żochowska, szefowa portalu Medonet.

Badani Polacy zapytani o  to, jak oceniają jakość zdalnych porad lekarskich dostępnych w  Polsce w  2021 r. najczęściej oceniali je neutralnie (37,9%). W przypadku pozostałej grupy respondentów częściej wyrażali oni opinie pozytywne (suma wskazań pozytywnych: 34,6%).

Ponad dwie piąte ankietowanych uważa, że zdalne porady telemedyczne pomagają w  walce z  COVID-19 (suma wskazań pozytywnych: 41,8%). Przeciwnego zdania jest niemal 3 na 10 ankietowanych (suma wskazań negatywnych: 29,7%).

– Telemedycyna mocno wspiera stacjonarne usługi, szczególnie w tych kategoriach, w których nie wymagają bezpośredniego kontaktu z lekarzem – wyjaśnia Rafał Piszczek, prezes zarządu Centrum Badawczo-Rozwojowego Biostat®, które monitoruje opinie pacjentów przez cały okres pandemii. - W czasie pandemii wiele placówek publicznych wprowadziło restrykcje, zgodnie z którymi możliwość odbycia konsultacji z lekarzem twarzą w twarz niemalże graniczyła z cudem – komentuje Barbara Wesołowska-Budka, psycholog, psychoterapeuta, seksuolog z Poradnia Zdrowia Psychicznego EDUCATIO. - W sytuacji, kiedy współczesna technika umożliwia nam nowoczesne sposoby połączenia się z wybranym specjalistą i te sposoby są popularyzowane, pacjent wybierze nie tylko tę bezpieczną, ale i wygodną opcję.

Więcej niż jedna trzecia badanych Polaków uważa, że zdalne porady lekarskie można oceniać podobnie do porad uzyskiwanych bezpośrednio w przychodni bądź gabinecie lekarskim. Gorzej od kontaktu bezpośredniego ocenia porady zdalne w sumie 37,6% ankietowanych.

Ponad połowa badanych w 2021 r. skorzystała z usług telemedycyny w postaci rejestracji przez telefon (52,6%) oraz recepty online (51,4%). Mniej niż połowa ankietowanych w ubiegłym roku skorzystała ze zdalnej porady lekarskiej (47,6%). Co dwudziesty uczestnik badania brał udział w  zdalnym badaniu lekarskim, np. w  formie przesyłania do lekarza zdjęć lub filmów, a co dwudziesty piąty skorzystał z monitoringu stanu zdrowia.

Co piąty ankietowany nie skorzystał z żadnego rodzaju usług telemedycyny.

Z  rejestracji online w  2021 roku częściej niż przeciętnie korzystali mieszkańcy miast dużych - powyżej 400-tysięcznych (39,7%) oraz od 100 do 200 tysięcy mieszkańców (34,3%).

W 2021 roku kobiety częściej niż mężczyźni korzystały z usług telemedycyny polegających na rejestracji przez telefon (57,8% kobiet oraz 48,8% mężczyzn), zdalnej porady lekarskiej (54,1% kobiet i 40,3% mężczyzn), a także e-skierowania (36,7% kobiet i 27,0% mężczyzn).

Osoby z wyższym wykształceniem częściej niż w innych grupach korzystają z usług telemedycyny w zakresie recept online (56,1%), zdalnej porady lekarskiej (53,8%), e-skierowania (39,7%), rejestracji online (37,4%), udostępniania wyników online (22,4%) oraz e-zwolnienia (21,6%).

Z usług telemedycyny nie korzystały w 2021 roku przede wszystkim osoby z wykształceniem podstawowym i zawodowym (28,5%), podczas gdy wśród osób z wykształceniem średnim nie skorzystało 21,7%, zaś z wyższym 15,1%.

Sondaż „Zdrowie Polaków – telemedycyna w 2021” został przeprowadzony od 10 do 17 stycznia 2022 roku przez Centrum Badawczo-Rozwojowe BioStat® metodą CAWI na grupie 2000 pełnoletnich Polaków, reprezentatywnej ze względu na płeć, wiek i województwo. Współpraca medialna: Medonet.pl, HaloDoctor.pl